Sáng kiến 'Swadeshi' của Ấn Độ tăng cường trong bối cảnh căng thẳng thương mại

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã tái kêu gọi công dân tích cực từ bỏ các sản phẩm sản xuất ở nước ngoài để ủng hộ các lựa chọn thay thế địa phương, một phong trào mà ông gọi là 'Swadeshi'. Động lực kinh tế mang tính dân tộc này nhằm củng cố các ngành công nghiệp trong nước và giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, gây tiếng vang sâu sắc trên toàn quốc gia 1,4 tỷ dân. Sáng kiến này theo sau các hành động thương mại trước đó, bao gồm thuế quan 50% do cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump áp đặt đối với hàng hóa nhập khẩu của Ấn Độ, tạo ra một thách thức đa diện cho các tập đoàn đa quốc gia hoạt động trong thị trường Ấn Độ. Những người ủng hộ phong trào 'Swadeshi' đã phát động các chiến dịch tẩy chay có mục tiêu chống lại các thương hiệu Mỹ nổi tiếng, bao gồm McDonald's, Pepsi và Apple, báo hiệu một sự thay đổi đáng kể trong tâm lý người tiêu dùng.

Khung chính sách và phản ứng thị trường

Sáng kiến 'Swadeshi' của chính phủ không chỉ là một lời kêu gọi dân túy mà còn được củng cố bởi các cải cách kinh tế quan trọng. Cuộc cải tổ gần đây về Thuế Hàng hóa và Dịch vụ (GST), bắt đầu vào thứ Hai trùng với thời điểm bắt đầu Navratri, đã được Thủ tướng Modi ca ngợi là "bachat utsav" (lễ hội tiết kiệm). Cải cách này, nhằm đơn giản hóa các bậc thuế thành 5% và 18% đối với các mặt hàng thiết yếu, được dự kiến sẽ giúp người dân tiết kiệm hơn 2.5 lakh crore rupee khi kết hợp với việc giảm thuế thu nhập. Mục đích rõ ràng: tăng thu nhập khả dụng và kích thích nhu cầu trong nước, từ đó đẩy nhanh hành trình tự lực của Ấn Độ.

"Chủ tịch CII Rajiv Memani tuyên bố: "Việc giảm thuế đối với các sản phẩm thiết yếu và sử dụng hàng ngày sẽ tăng thu nhập khả dụng cho các hộ gia đình và kích thích nhu cầu trong nước", và nói thêm rằng "Những cải cách này sẽ thúc đẩy đáng kể sản xuất trong nước và nhu cầu đối với các sản phẩm do Ấn Độ sản xuất, tạo động lực mới cho phong trào swadeshi."

Sự thay đổi chiến lược này đã tạo ra một tâm lý giảm giá rõ rệt đối với các thương hiệu tiêu dùng nước ngoài hoạt động tại Ấn Độ, bằng chứng là các chiến dịch tẩy chay đang diễn ra. Ngược lại, môi trường có vẻ có khả năng tăng giá đối với các nhà sản xuất Ấn Độ trong nước, những người sẽ được hưởng lợi từ sự ưu tiên của người tiêu dùng ngày càng tăng và sự hỗ trợ của chính phủ. Nền kinh tế Ấn Độ tự nó đã thể hiện sự tăng trưởng mạnh mẽ, với tăng trưởng GDP hàng năm 7.4% trong quý cuối cùng của năm tài chính 2024 đến 2025, được thúc đẩy bởi tiêu dùng và đầu tư tư nhân mạnh mẽ. Chi tiêu tiêu dùng trong nước vẫn là một động lực quan trọng, đóng góp khoảng 61.4% vào GDP.

Tác động thương mại rộng hơn và phản ứng của doanh nghiệp

Bối cảnh kinh tế rộng lớn hơn càng phức tạp hơn do tác động kéo dài của các tranh chấp thương mại trong quá khứ. Thuế quan 50% do Hoa Kỳ áp đặt đối với hàng hóa Ấn Độ, có hiệu lực vào tháng 8 năm 2025, đã định hình lại đáng kể chuỗi cung ứng toàn cầu. Thuế quan này, một khoản bổ sung 25% ngoài các khoản thuế hiện có, là phản ứng đối với việc Ấn Độ tiếp tục mua dầu của Nga, dẫn đến tỷ lệ thuế quan hiệu quả lên tới 63.9% đối với các danh mục chính như hàng may mặc dệt kim.

Các nhà xuất khẩu Ấn Độ, đặc biệt là ở các trung tâm như Kanpur và Chennai, đối mặt với 25–30% bất lợi về chi phí do các loại thuế này và lạm phát cước vận chuyển. Các công ty niêm yết như SRF Ltd và Bata India đang chịu áp lực biên lợi nhuận, với các nhà phân tích dự báo giảm 10–18% lợi nhuận trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu trừ (EBITDA) đối với các công ty phụ thuộc nhiều vào thị trường Hoa Kỳ. Ngành trang sức và đá quý, xuất khẩu khoảng 9.95 tỷ USD sang Hoa Kỳ trong năm tài chính 2023–24, hiện phải đối mặt với gánh nặng thuế hiệu quả 52.1%, dẫn đến việc ngừng đơn hàng rộng rãi và sa thải nhân viên ở các trung tâm như Surat. Người mua Hoa Kỳ ngày càng chuyển hướng đơn hàng sang các thị trường có chi phí thấp hơn như Việt Nam, Bangladesh, Mexico và Thái Lan.

Bất chấp những thách thức này và sáng kiến 'Swadeshi', một số tập đoàn toàn cầu đang điều chỉnh chiến lược của họ để duy trì và mở rộng sự hiện diện tại Ấn Độ. Chẳng hạn, Apple Inc. đang chiến lược mở rộng hoạt động, đặt mục tiêu 15 tỷ USD doanh thu hàng năm từ các hoạt động tại Ấn Độ vào năm 2025. Công ty đã đạt được những bước tiến đáng kể trong phân khúc điện thoại thông minh, chiếm 11% thị phần theo khối lượng và dẫn đầu về giá trị với 23% thị phần trong mùa lễ hội năm 2024. Cam kết của Apple đối với sản xuất địa phương và mở rộng dấu chân bán lẻ là những động lực chính cho thành công của hãng, coi Ấn Độ là một thị trường có tiềm năng cao. Tương tự, bộ phận đám mây của Amazon đã công bố các khoản đầu tư bổ sung 8.2 tỷ USD vào Maharashtra, cùng với khoản đầu tư 233 triệu USD vào năm 2025 để nâng cao cơ sở hạ tầng hoạt động tại Ấn Độ.

Tuy nhiên, các công ty như McDonald's đối mặt với những áp lực riêng biệt. Giữa các chiến dịch của nhà hoạt động và các cáo buộc trốn thuế và bất bình đẳng thu nhập, gã khổng lồ thức ăn nhanh này đã ghi nhận mức giảm 3.6% doanh số bán hàng tại Hoa Kỳ trong quý 1 năm 2025, mức giảm mạnh nhất kể từ đại dịch. Mặc dù McDonald's quy điều này cho sự bất ổn kinh tế rộng lớn hơn, các công ty phân tích như Redburn Atlantic đã hạ cấp cổ phiếu xuống "Bán", phản ánh những lo ngại về định giá và áp lực biên lợi nhuận, mặc dù mô hình nhượng quyền của hãng mang lại một bộ đệm tài chính.

Triển vọng và cân nhắc tương lai

Trong tương lai, sự nhấn mạnh của chính phủ Ấn Độ vào sản xuất trong nước và tự lực dự kiến sẽ tiếp tục định hình động lực thị trường. Khả năng phục hồi của thị trường vốn Ấn Độ, cùng với sự tham gia mạnh mẽ của nhà đầu tư trong nước, đã cho phép đất nước chống chọi với các cú sốc bên ngoài, định vị nó là một điểm đến hấp dẫn cho đầu tư dài hạn. Ấn Độ được dự báo sẽ tăng trưởng từ 6.4% đến 6.7% trong năm tài chính 2025 đến 2026.

Các phát triển tiềm năng trong tương lai bao gồm các hành động tiếp theo của ngân hàng trung ương, với Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) có thể cắt giảm lãi suất để thúc đẩy tiêu dùng trong nước nếu áp lực thương mại quay trở lại. Các sáng kiến của chính phủ như chương trình ưu đãi liên kết sản xuất (PLI) có thể sẽ mở rộng, nhằm tăng cường khả năng phục hồi trong nước và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu thông qua các thỏa thuận thương mại song phương. Mặc dù các công ty nước ngoài phải đối mặt với những khó khăn từ chủ nghĩa dân tộc kinh tế và tranh chấp thương mại, nhưng những công ty cam kết sản xuất địa phương, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và phù hợp với mục tiêu tăng trưởng của Ấn Độ có thể tìm thấy cơ hội bền vững trong nền kinh tế đang mở rộng nhanh chóng này. Sự tương tác giữa chính sách trong nước, động lực thương mại toàn cầu và khả năng thích ứng của doanh nghiệp sẽ xác định quỹ đạo của thị trường tiêu dùng Ấn Độ trong những năm tới.