Ford giảm sản lượng xe điện và lực lượng lao động tại Cologne, châu Âu
Công ty Ford Motor đang thực hiện các điều chỉnh đáng kể đối với hoạt động xe điện (EV) tại châu Âu, công bố kế hoạch giảm lực lượng lao động lên đến 1.000 nhân viên và chuyển nhà máy Cologne, Đức sang lịch trình sản xuất một ca vào tháng 1 năm 2026. Sự thay đổi chiến lược này là phản ứng trực tiếp trước nhu cầu xe điện thấp hơn đáng kể so với dự kiến trên thị trường châu Âu.
Thu hẹp sản xuất và điều chỉnh lực lượng lao động
Quyết định này bao gồm việc thu hẹp sản xuất tại cơ sở Cologne, nơi trước đây hoạt động hai ca. Nhà máy này, một trung tâm sản xuất xe điện sau khoản đầu tư đáng kể 2 tỷ USD (hoặc 2,3 tỷ Euro), hiện đang sản xuất SUV Ford Explorer hoàn toàn bằng điện và Capri crossover trên nền tảng MEB của Volkswagen. Việc cắt giảm lực lượng lao động chủ yếu sẽ liên quan đến các gói mua lại tự nguyện. Động thái này góp phần vào việc tái cấu trúc rộng lớn hơn của Ford tại châu Âu, bao gồm kế hoạch loại bỏ thêm 4.000 việc làm trên khắp châu Âu vào cuối năm 2027. Tổng số nhân viên của Ford tại châu Âu là 28.000 người tính đến tháng 11 năm 2024.
Phân tích động lực thị trường xe điện châu Âu
Động lực chính đằng sau sự điều chỉnh của Ford là thực tế phũ phàng rằng việc áp dụng xe điện ở châu Âu đang thấp hơn các dự báo trước đó. Khi cơ sở Cologne bắt đầu sản xuất xe điện vào năm 2023, số lượng đăng ký xe điện mới trong khu vực dự kiến sẽ đạt khoảng 35% vào cuối năm 2025. Tuy nhiên, các dự báo hiện tại chỉ dự kiến thị phần 20%. Đến tháng 7 năm 2025, xe điện chỉ chiếm 15,6% thị trường châu Âu. Sự tăng trưởng chậm hơn này được cho là do một số yếu tố liên kết: chi phí xe ban đầu cao hơn, cơ sở hạ tầng sạc không đủ và các ưu đãi của chính phủ không nhất quán hoặc đã bị rút lại, đặc biệt là việc kết thúc các khoản trợ cấp mua hàng ở Đức. Hơn nữa, lãi suất tăng ở Mỹ và châu Âu đã làm cho việc tài trợ xe trở nên đắt đỏ hơn, làm giảm ý muốn của người tiêu dùng đầu tư vào xe điện giá cao hơn.
Bối cảnh ngành rộng lớn hơn và tác động tài chính
Những thách thức của Ford tại thị trường xe điện châu Âu là biểu tượng cho sự điều chỉnh rộng lớn hơn trong ngành ô tô toàn cầu. Bộ phận Model e (bộ phận xe điện) của công ty đã báo lỗ 1,3 tỷ USD trong quý 2 năm 2025, góp phần vào khoản lỗ 2,2 tỷ USD trong nửa đầu năm, sau khoản lỗ 5,1 tỷ USD vào năm trước. Ford cũng đã phải đối mặt với những khó khăn tài chính đáng kể từ thuế quan, chịu khoản lỗ 800 triệu USD trong quý 2 năm 2025 và dự kiến chi phí liên quan đến thuế quan là 2 tỷ USD cho cả năm. Các chỉ số tài chính của công ty phản ánh những áp lực này, với tỷ suất lợi nhuận hoạt động thấp 1,59%, tỷ suất lợi nhuận ròng 1,7% và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cao 3,56. Một Altman Z-Score thấp là 1,01 đặt Ford vào vùng rủi ro, cho thấy nguy cơ phá sản tiềm ẩn trong vòng hai năm, trong khi lợi tức trên vốn đầu tư (ROIC) 0,89% vẫn dưới chi phí vốn bình quân gia quyền (WACC).
Các nhà sản xuất ô tô lớn khác cũng đang điều chỉnh chiến lược xe điện của họ. General Motors (GM), mặc dù đạt vị trí số 2 trên thị trường xe điện Mỹ, dự đoán sẽ tăng cường sản xuất xe điện "chậm hơn nhiều trong vài năm tới", viện dẫn "sự thay đổi địa chấn lớn trong nhu cầu xe điện, môi trường quy định về xe điện". GM dự kiến sẽ bị giảm biên lợi nhuận do 4 tỷ đến 5 tỷ USD thuế quan trong năm nay và đã điều chỉnh giảm hướng dẫn EBIT điều chỉnh cho năm tài chính 2025. Tương tự, Polestar, nhà sản xuất xe điện hạng sang Thụy Điển được Trung Quốc hỗ trợ, đã báo cáo khoản lỗ ròng "thảm khốc" 1 tỷ USD (1,5 tỷ AUD) trong quý 2 năm 2025, được cho là do thuế quan, nhu cầu xe điện toàn cầu giảm và cạnh tranh gay gắt, dẫn đến giá trị cổ phiếu giảm 95% so với lần phát hành ban đầu.
Thị trường châu Âu, đặc biệt, đã chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt. Thị phần tổng thể của Ford tại châu Âu là 3,3%, với doanh số bán hàng chỉ tăng 0,7% trong bảy tháng đầu năm 2025. Điều này trái ngược hoàn toàn với các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như BYD, nơi chứng kiến doanh số bán hàng tại châu Âu tăng 251% so với cùng kỳ năm trước. Xu hướng rộng lớn hơn cho thấy sự chậm lại toàn cầu trong doanh số bán xe điện, với mức tăng trưởng dự kiến sẽ giảm tốc từ 48% vào năm 2024 xuống 7,4% vào năm 2025, trong khi doanh số bán xe hybrid đã tăng 35% khi người tiêu dùng tìm kiếm các lựa chọn hợp túi tiền hơn.
Nhìn về phía trước: Những thay đổi chiến lược và sự phát triển của thị trường
Sự điều chỉnh liên tục của Ford và các ông lớn ô tô khác nhấn mạnh một giai đoạn điều chỉnh quan trọng đối với lĩnh vực xe điện. CEO Ford Jim Farley đã nhấn mạnh rằng các mẫu xe điện trong tương lai phải vừa phải chăng vừa có lợi nhuận ngay từ năm đầu tiên. Công ty đang tích cực theo đuổi việc phát triển các mẫu xe điện nhỏ hơn, mới với giá dưới 30.000 USD để đáp ứng sở thích ngày càng thay đổi của người tiêu dùng.
Ngành công nghiệp đang phản ứng với những thực tế thị trường này thông qua các điều chỉnh chiến lược, bao gồm tăng cường tập trung vào công nghệ hybrid và liên doanh để giảm rủi ro đầu tư và chia sẻ gánh nặng công nghệ. Những thách thức này làm nổi bật nhu cầu các nhà sản xuất ô tô phải điều chỉnh sản xuất phù hợp với nhu cầu thị trường thực tế và giải quyết sự do dự của người tiêu dùng liên quan đến chi phí và cơ sở hạ tầng. Khi các chỉ số kinh tế, cảnh quan quy định và sở thích của người tiêu dùng tiếp tục phát triển, lĩnh vực ô tô có thể sẽ chứng kiến những thay đổi chiến lược hơn nữa, sự hợp nhất tiềm năng và một cách tiếp cận đa dạng hóa đối với các sản phẩm truyền động trong những năm tới.