Tỷ lệ nhân viên Gen Z tại các công ty công nghệ công cộng lớn như Meta và Microsoft đã giảm một nửa, và độ tuổi trung bình của nhân viên đã tăng 5 năm kể từ năm 2023, chủ yếu do tự động hóa AI đảm nhận các vai trò cấp thấp.

Lực lượng lao động ngành công nghệ chứng kiến sự thay đổi đáng kể về độ tuổi trong bối cảnh AI được áp dụng

Ngành công nghệ đang trải qua một sự thay đổi đáng chú ý về nhân khẩu học, đặc trưng bởi sự suy giảm đáng kể về đại diện của Gen Z và sự gia tăng độ tuổi trung bình của lực lượng lao động. Sự thay đổi này phần lớn được cho là do sự tăng tốc áp dụng Trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa, vốn ngày càng xử lý các nhiệm vụ truyền thống do nhân viên cấp thấp thực hiện.

Chi tiết sự kiện

Phân tích gần đây từ Pave, một công ty phần mềm quản lý lương thưởng, cho thấy sự sụt giảm đáng kể về tài năng trẻ trong lĩnh vực công nghệ Hoa Kỳ. Vào tháng 1 năm 2023, nhân viên từ 21 đến 25 tuổi chiếm 15% lực lượng lao động tại các công ty công nghệ công cộng lớn. Đến tháng 8 năm 2025, con số này đã giảm mạnh xuống chỉ còn 6,8%, giảm hơn một nửa. Các công ty công nghệ tư nhân cũng cho thấy xu hướng tương tự, với tỷ lệ Gen Z giảm từ 9,3% xuống 6,8% trong cùng thời kỳ.

Đồng thời, độ tuổi trung bình của nhân viên tại các công ty công nghệ công cộng lớn đã tăng từ 34,3 tuổi lên 39,4 tuổi từ tháng 1 năm 2023 đến tháng 7 năm 2025—tăng hơn 5 năm trong chưa đầy ba năm. Các công ty tư nhân cũng chứng kiến sự gia tăng, từ 35,1 tuổi lên 36,6 tuổi.

Sự thay đổi nhân khẩu học này liên quan chặt chẽ đến các khoản đầu tư đáng kể vào AI và tự động hóa của các công ty công nghệ lớn. Các công ty như Alphabet, Amazon, Meta và Microsoft dự kiến sẽ chi tổng cộng 320 tỷ USD cho AI vào năm 2025, tăng từ 230 tỷ USD vào năm 2024. Khoản đầu tư này cho phép tinh gọn các nhiệm vụ trước đây do nhân viên cấp thấp thực hiện, khiến các vai trò liên quan đến quản lý dữ liệu định kỳ, tìm kiếm khách hàng hoặc viết mã cơ bản đặc biệt dễ bị tự động hóa. Ví dụ, tỷ lệ Đại diện phát triển bán hàng (SDRs) trong tập dữ liệu của Pave đã giảm từ 1,98% vào tháng 1 năm 2023 xuống 1,45% vào tháng 8 năm 2025, báo hiệu sự mất đi hàng nghìn vị trí cấp thấp.

Các ví dụ nổi bật về sự thay đổi này bao gồm Salesforce, nơi Giám đốc điều hành Marc Benioff xác nhận việc giảm khoảng 4.000 vị trí dịch vụ khách hàng, với các tác nhân AI hiện quản lý một nửa số tương tác với khách hàng. Các đợt cắt giảm tương tự đã được thực hiện bởi Klarna và Microsoft.

Phân tích phản ứng thị trường

Phản ứng của thị trường đối với xu hướng này rất phức tạp, cân bằng giữa lợi ích hiệu quả ngắn hạn với những lo ngại dài hạn về đổi mới và nguồn cung nhân tài. Tác động tức thì đối với các công ty công nghệ thường tích cực, vì tự động hóa dựa trên AI dẫn đến tăng hiệu quả hoạt động và tiết kiệm chi phí đáng kể. Các CEO đã công khai chỉ ra sự ưu tiên tự động hóa hơn là tuyển dụng mới, đặc biệt ảnh hưởng đến các vai trò truyền thống từng là điểm khởi đầu cho những người lao động trẻ hơn. Việc tập trung vào việc tận dụng AI để thực hiện các nhiệm vụ định kỳ góp phần tạo ra một lực lượng lao động tinh gọn, giàu kinh nghiệm hơn, có khả năng thúc đẩy lợi nhuận trong ngắn hạn.

Bối cảnh và hàm ý rộng hơn

Mặc dù những lợi ích ngắn hạn là rõ ràng, nhưng những hàm ý dài hạn của một lực lượng lao động công nghệ già hóa và một nhóm tài năng Gen Z thu hẹp đang gây ra những lo ngại đáng kể về đổi mới, phát triển tài năng và khả năng cạnh tranh của ngành. Việc thiếu vắng những nhân viên trẻ hơn, những người thường mang đến những quan điểm mới mẻ và khả năng thích ứng với các công nghệ mới nổi, có thể cản trở việc giải quyết vấn đề sáng tạo và phát triển các sản phẩm đột phá. Xu hướng này cũng đặt ra rủi ro tạo ra sự thiếu hụt tài năng trong tương lai ở các vai trò cấp trung và lãnh đạo, vì đường ống truyền thống để thăng tiến bị cắt giảm.

Ngành công nghệ toàn cầu đang phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt nhân tài nghiêm trọng, dự kiến sẽ dẫn đến 85,2 triệu vị trí công nghệ không được đáp ứng vào năm 2030, có khả năng dẫn đến thiệt hại doanh thu khổng lồ 8,5 nghìn tỷ USD. Tại Hoa Kỳ, sự khan hiếm các chuyên gia CNTT đã tăng từ 40% vào năm 2014 lên 70% vào năm 2024, với các dự đoán cho thấy nó sẽ đạt 75% trong thập kỷ tới. Những con số này nhấn mạnh tác động kinh tế đáng kể của nhân khẩu học lực lượng lao động đang phát triển đối với lĩnh vực công nghệ.

Bình luận của chuyên gia nhấn mạnh những lo ngại này:

"Việc loại bỏ quá nhiều vai trò cấp thấp hoặc cấp trung sẽ làm cạn kiệt nguồn cung nhân tài mà các công ty sẽ cần khi nhân khẩu học thay đổi hoặc AI biến đổi các yêu cầu công việc."

Nhìn về phía trước

Việc tích hợp AI vào các hoạt động kinh doanh đang diễn ra sẽ thúc đẩy những thay đổi về lực lượng lao động này. Khi các công ty tiếp tục tìm kiếm hiệu quả thông qua tự động hóa, nhu cầu về các kỹ năng chuyên biệt cao trong các lĩnh vực như AI, an ninh mạng và điện toán đám mây sẽ tăng cường. Điều này đòi hỏi phải suy nghĩ lại về các chiến lược tuyển dụng và phát triển tài năng truyền thống.

Để giải quyết bối cảnh đang phát triển, các nhà lãnh đạo ngành đang thực hiện các bước chủ động. Liên minh Lực lượng lao động ICT được hỗ trợ bởi AI, bao gồm các công ty như Cisco, Accenture, Eightfold, Google, IBM, Indeed, Intel, Microsoft và SAP, đã cam kết đào tạo và nâng cao kỹ năng cho 95 triệu người trong thập kỷ tới. Sáng kiến này nhằm mục đích trang bị cho lực lượng lao động những kỹ năng cần thiết để phát triển mạnh trong nền kinh tế do AI cung cấp và giảm thiểu các vấn đề tiềm ẩn về nguồn cung nhân tài. Khả năng của các công ty công nghệ trong việc điều chỉnh chiến lược lực lượng lao động và thúc đẩy các con đường mới để phát triển tài năng sẽ rất quan trọng cho sự tăng trưởng và đổi mới bền vững dài hạn.