Yeni veriler, gümrük vergilerinin okula dönüş kıyafetleri ve aksesuarları için fiyatları önemli ölçüde artırdığını, bunun da tüketici şokuna ve satın alma alışkanlıklarında değişikliğe yol açtığını ortaya koyuyor.
Gümrük Vergileri Okula Dönüş Fiyatlarını Yükseltiyor, Perakende Sektörünü ve Tüketici Harcamalarını Etkiliyor
ABD'li tüketiciler bu yıl okula dönüş giyim ve aksesuar fiyatlarında önemli ölçüde artışla karşılaşıyor; bu, devam eden gümrük vergisi politikalarının doğrudan bir sonucudur. Maliyetlerdeki bu artış, tüketici satın alma alışkanlıklarını yeniden şekillendiriyor ve perakende sektörü üzerinde önemli bir baskı oluşturarak, ithal mallara bağımlı tüketiciler ve işletmeler için belirsizden düşüş eğilimli bir piyasa hissiyatına yol açıyor.
Detaylı Olay: Yükselen Maliyetler ve Değişen Tüketici Davranışları
Son verilerin analizi, gümrük vergilerinin tüketim malları üzerindeki etkisini vurgulamaktadır. Klaviyo platform verilerine göre, Temmuz ayında giyim ve aksesuar için çevrimiçi fiyatlar bir önceki yıla göre %9'luk önemli bir artış gösterdi. Bu artış, Çalışma İstatistikleri Bürosu'nun resmi rakamlarından oldukça yüksek olup, belirli perakende segmentleri üzerinde daha belirgin bir etki olduğunu göstermektedir. Ortalama sipariş değerlerindeki artış, giyim sitelerinin yaklaşık üçte ikisinde (%64) ortalama sipariş değerlerinin artması, indirim oranlarının ise geçen yıla göre dört yüzdelik puan düşmesiyle yükselen maliyetler belirginleşmektedir. Tüketiciler ayrıca tanıdık markalara daha fazla bağlılık göstermekte olup, tekrarlayan alıcılar artık siparişlerin %60'ını oluşturmakta, bu da Ocak ayından bu yana üç yüzdelik puanlık bir artışa ve bu segmentten elde edilen gelirde %14'lük bir artışa işaret etmektedir.
Enflasyonist eğilimi daha da güçlendiren Harvard Business School araştırması, ithal malların gümrük vergisi öncesi eğilimlerden %5, yurt içinde üretilen malların ise %3 daha pahalıya mal olduğunu göstermektedir. Bu, tedarik zinciri genelinde hem yabancı hem de yerli teklifleri etkileyen geniş tabanlı bir fiyat artışına işaret etmektedir.
Bu finansal baskılara yanıt olarak tüketici davranışı gözle görülür şekilde değişmektedir. Bankrate anketine göre, okula dönüş alışverişi yapanların %30'u enflasyon nedeniyle alışkanlıklarını değiştirmektedir. Bu duygu, Pew Research anketinde de yankı bulmuş olup, Amerikalıların %61'i gümrük vergisi artışlarını onaylamadığını belirtmiştir. Bank of America'dan alınan veriler, özellikle giyim kategorisinde belirgin bir "daha ucuza yönelme" eğilimini vurgulamaktadır. Temmuz 2024'te toplam perakende harcamaları (restoranlar hariç) bir önceki yıla göre %1 azalırken, indirimli perakendecilerde, değer giyim mağazaları dahil, harcamalar bir önceki yıla göre %2 artmıştır. Temmuz 2024'te değer giyimine yapılan hane halkı harcamaları, Temmuz 2019'a kıyasla %13 artış göstermiş olup, aynı dönemde genel giyim harcamalarındaki %5'ten az artışı önemli ölçüde geride bırakmıştır. Değer giyim için pazar payı, Temmuz 2019'dan bu yana yaklaşık 12 yüzdelik puan genişlemiş olup, bu kazancın yarıdan fazlası Temmuz 2022'den bu yana gerçekleşmiştir.
Piyasa Tepkisinin Analizi: Enflasyonist Baskılar ve Kurumsal Stratejiler
Gümrük vergileri nedeniyle ithal malların artan maliyeti, ekonomi genelinde önemli enflasyonist baskı oluşturmaya devam etmektedir. Perakendeciler, başlangıçta bu maliyetlerin bir kısmını kar marjlarını kısarak absorbe etmiş, ancak giderek daha fazla tüketiciye yansıtmaya başlamışlardır. Şirket karları, 2019'dan bu yana fiyat seviyesindeki artışın %40'ından fazlasına katkıda bulunmuştur; bu rakam, tarihi ortalama olan %11-12'den önemli ölçüde yüksektir.
Bu ortam, tüketicileri satın alınabilirliği önceliklendirmeye zorlamış, %76'sı bunu satın alma kararlarında kilit bir faktör haline getirmiş ve bu da özel markalı satışlarda %21,7'lik bir büyümeye yol açmıştır. Şirketler çeşitli stratejilerle yanıt vermektedir:
Örneğin, Walmart, tedarik zincirini çeşitlendirerek ithalatının %20'sini Meksika'ya kaydırarak çeviklik sergilemiştir. Bu, yapay zeka destekli tedarik zinciri optimizasyonu ve "Her Gün Düşük Fiyat" (EDLP) modeliyle birleştiğinde, şirketin ortalama %18,6'lık gümrük vergilerine maruz kalmasına rağmen %24,85'lik sağlam brüt kar marjlarını korumasını sağlamıştır. Buna karşılık, isteğe bağlı kategorilere daha fazla bağımlı olan Target gibi şirketler, tüketicilerin temel mallara odaklanmasıyla 2025'in 2. çeyreğinde mağaza içi karşılaştırılabilir satışların %5,7 düşmesiyle savunmasızlık göstermiştir.
Bir diğer önemli örnek ise, gümrük vergileri ve tedarik zinciri yeniden yapılandırması nedeniyle brüt kar marjında 110 baz puanlık bir düşüş yaşayan Lululemon'dur. Şirket, riski azaltmak ve Çin'e olan bağımlılığını azaltmak için üretiminin %37'sini stratejik olarak Vietnam ve Kamboçya'ya kaydırmıştır. Yapay zeka destekli tedarik zinciri revizyonuna 31 milyon dolar yatırım yapılmasına rağmen, seçici fiyat artışları kar marjı baskılarını tam olarak dengelememiştir. Lululemon'un hissesi yılbaşından bu yana %40 düşmüş ve hisseleri, sektör medyanı olan 21'in önemli ölçüde altında, 14'lük bir Fiyat/Kazanç (F/K) oranında işlem görmektedir, bu da yatırımcı şüpheciliğini yansıtmaktadır. Şirket ayrıca 2025 mali yılı için gelir beklentisini 11,18 milyar dolardan 10,85–11,0 milyar dolara düşürmüştür.
Piyasaya bir volatilite katmanı daha ekleyen şey, belirli gümrük vergilerine yönelik devam eden yasal itirazdır. ABD Yüksek Mahkemesi, 1977 Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası (IEEPA) uyarınca uygulanan belirli gümrük vergilerinin yasallığına ilişkin bir temyiz başvurusunu dinlemeyi kabul etmiştir. Sözlü argümanlar Kasım ayının ilk haftasına planlanmıştır. Yüksek Mahkeme hükümete karşı karar verirse, işletmelerden toplanan gümrük vergilerinin iadesine yol açabilir ve TD Bank stratejistleri, bu yıl toplanan gümrük vergilerinin 100 milyar dolara kadarının iade edilebileceğini tahmin etmektedir. Hazine Bakanı Scott Bessent, Yüksek Mahkeme kararının Haziran 2026'ya kadar gecikmesi halinde, bu gümrük vergilerinden tahmini 750 milyar ila 1 trilyon doların zaten toplanmış olabileceğini ve sonraki herhangi bir geri çekilmenin önemli bir aksaklığa neden olabileceğini belirtmiştir.
Daha Geniş Bağlam ve Çıkarımlar: Ekonomik Ters Rüzgarlar ve Gelecek Görünümü
Gümrük vergisi politikalarının sürekli etkisi, ABD ekonomisi üzerinde önemli uzun vadeli etkiler yaratması beklenmektedir. Reel GSYİH büyümesinin 2025 ve 2026 takvim yıllarında her yıl 0,51 puan daha düşük olması tahmin edilmektedir. Uzun vadede, ABD ekonomisinin sürekli olarak %0,4 daha küçük olması, 2024 dolarıyla yıllık 120 milyar dolar kayba eşdeğer olması ve ihracatın %15 daha düşük olması beklenmektedir. İşgücü piyasasının da etkileri hissedeceği tahmin edilmektedir; işsizlik oranının 2025 yılı sonunda 0,28 puan, 2026 yılı sonunda ise 0,65 puan daha yüksek olması ve ücretli istihdamın 2025 yılı sonunda 480.000 daha düşük olması beklenmektedir.
Gümrük vergileri altında imalat sektöründeki uzun vadeli üretimin %2,7 oranında genişlemesi beklenirken, bu kazanımlar ekonominin inşaat gibi diğer sektörlerindeki daralmalarla (ki %3,8 daralması bekleniyor) fazlasıyla dengelenmektedir.
Uzman Yorumları
Uzmanlar, mevcut piyasa dinamikleri ve potansiyel Yüksek Mahkeme kararı hakkında farklı bakış açıları sunmaktadır:
Klaviyo Sanayi ve İçgörü Departmanı Başkanı Jake Cohen, "Yeni müşteri edinmenin giderek daha maliyetli olduğu bir piyasada, tekrarlayan alıcılara odaklanmak akıllıca bir hamle," yorumunu yaparak, markaların sadakat geliştirmeye yönelik stratejik değişimini vurguladı.
Yüksek Mahkeme'nin gümrük vergileri hakkındaki kararıyla ilgili olarak, ClearBridge Investments'ın ekonomik ve piyasa stratejisi başkanı Jeff Schulze, yasadışı gümrük vergileri nedeniyle geri ödeme alan işletmelerin kar hanelerine "oldukça büyük bir destek" yaşayacaklarını ve bunun "bir teşvik biçimi gibi" hareket edeceğini belirtti.
Franklin Templeton stratejisti Rick Polsinello, bu belirli gümrük vergilerine karşı bir kararın "şirketler ve borsa için olumlu olabileceğini" öne sürdü. Ancak, bunların geri çekilmesinin "tahvil piyasası için yeni sorunlar yaratabileceği" konusunda uyardı ve gümrük vergileri ve enflasyon etrafındaki belirsizlik nedeniyle 10 yıllık Hazine getirisinin %4 ila %4,3 arasında kalabileceğini belirtti.
İleriye Dönük
Yüksek Mahkeme'nin Kasım başında belirli gümrük vergilerinin yasallığına ilişkin vereceği karar, finans piyasaları ve kurumsal strateji için kritik bir belirleyici olacaktır. Sonuç ne olursa olsun, enflasyonun perakende üzerindeki yapısal etkilerinin yıllarca sürmesi beklenmektedir. Yatırımcılar için stratejik fırsatlar, tedarik zincirlerinde çeviklik gösteren, özel markalı tekliflerden yararlanan veya ekonomik döngülere daha az duyarlı temel mallarda uzmanlaşan şirketleri belirlemekte yatabilir.
Perakendeciler, değişen ticaret ortamında yol almak için çeşitlendirilmiş tedarik ve çevik tedarik zincirlerine öncelik vermeye devam edecektir. Özellikle perakende sektöründen gelecek ekonomik raporlar ve şirket kazançları, bu gümrük vergisi politikalarının uzun vadeli etkilerine dair daha fazla bilgi sağlayacaktır.