Chỉ số S&P 500 đang hiển thị ít nhất năm dấu hiệu bong bóng cổ điển, bao gồm định giá cao lịch sử và dòng vốn đầu cơ lớn, gây lo ngại về sự bền vững của thị trường bất chấp dự kiến điều chỉnh lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang. Phân tích này đi sâu vào các chỉ số tài chính chính, so sánh lịch sử và những hiểu biết của chuyên gia để đưa ra bối cảnh cho môi trường thị trường hiện tại và những hàm ý tiềm năng đối với các nhà đầu tư.

Thị trường chứng khoán Hoa Kỳ đang thể hiện một số chỉ báo cổ điển về một bong bóng tài sản tiềm năng, với chỉ số S&P 500 nổi bật khi cảnh báo ít nhất năm dấu hiệu như vậy. Đánh giá này, chỉ ra định giá cao, dòng vốn đầu cơ đáng kể và kỳ vọng tăng trưởng không bền vững, xuất hiện ngay cả khi Cục Dự trữ Liên bang dự kiến các điều chỉnh lãi suất tiềm năng. Những quan sát này đang dẫn đến sự thận trọng gia tăng của nhà đầu tư và việc đánh giá lại hiệu suất thị trường rộng lớn.

Sự kiện chi tiết: Nhiều tín hiệu bong bóng hội tụ

Phân tích dựa trên các phương pháp tương tự như những gì Ray Dalio trình bày trong Nguyên tắc điều hướng các cuộc khủng hoảng nợ lớn xác định năm đặc điểm bong bóng cụ thể hiện đang có mặt trong S&P 500: giá cao bất thường so với các thước đo truyền thống, dòng nhà đầu tư mới đáng chú ý, tâm lý lạc quan phổ biến, kỳ vọng tăng trưởng không bền vững và sự gia tăng các giao dịch mua đầu cơ.

Về mặt tài chính, một số chỉ số nhấn mạnh những lo ngại này. Tỷ lệ Giá-Thu nhập Điều chỉnh theo chu kỳ (CAPE) của S&P 500 ở mức khoảng 39x, một mức mà trước đây chỉ bị vượt qua bởi đỉnh điểm của bong bóng dot-com. Lợi suất CAPE dư thừa (ECY), một chỉ số xem xét sự tương tác giữa thị trường cổ phiếu và trái phiếu và thường tương quan với lợi nhuận trong tương lai, là khoảng 1.5%, một trong những mức thấp nhất được ghi nhận trong nhiều thập kỷ, báo hiệu lợi nhuận tương lai tiềm năng hạn chế cho chỉ số. Hơn nữa, tỷ lệ Vốn hóa thị trường trên GDP, thường được gọi là chỉ báo Buffett, ở mức 217%, cao hơn đáng kể so với mức trung bình dài hạn khoảng 155% và hai độ lệch chuẩn so với xu hướng lịch sử của nó. Tỷ lệ Giá trên Doanh số (P/S) của S&P 500 dao động quanh mức 3.2 lần doanh số bán hàng trong quá khứ, tương phản rõ rệt với mức trung bình dài hạn gần 1.6 lần.

Bằng chứng về tâm lý lạc quan và hành vi đầu cơ rộng rãi thể hiện rõ qua dòng vốn ETF và Chỉ số phơi nhiễm NAAIM. Chẳng hạn, trong số năm quỹ ETF hàng đầu thu hút dòng vốn ròng lớn nhất, ba quỹ là quỹ cổ phiếu có trụ sở tại Hoa Kỳ, với VOO (một ETF S&P 500 nổi bật) một mình đã trải qua dòng vốn ròng vượt quá 25 tỷ đô la trong ba tháng qua. Việc bao gồm các quỹ như ARKK, bất chấp tài sản được quản lý nhỏ hơn, càng làm nổi bật khẩu vị đầu cơ của nhà đầu tư.

Phân tích phản ứng thị trường: Sự đứt gãy giữa kỳ vọng cắt giảm lãi suất

Các chỉ báo thị trường này vẫn tồn tại bất chấp dự đoán về việc Cục Dự trữ Liên bang cắt giảm lãi suất, tổng cộng lên tới 75 điểm cơ bản trong hai đến ba năm tới. Quan điểm này cho thấy rủi ro thắt chặt, thường là chất xúc tác cho các đợt điều chỉnh thị trường, có thể không phải là yếu tố chính trong việc tháo gỡ bong bóng tiềm năng. Tuy nhiên, một thời kỳ lãi suất thấp kéo dài có thể vô tình thúc đẩy sự mở rộng của bong bóng này, đặc biệt là trong các phân khúc cổ phiếu, đòi hỏi sự cảnh giác cao độ từ các cơ quan quản lý tài chính.

Lãi suất thấp hơn thường làm tăng tính thanh khoản, thúc đẩy các nhà đầu tư hướng tới các tài sản rủi ro hơn để tìm kiếm lợi suất. Chúng cũng làm giảm tỷ lệ chiết khấu được sử dụng trong các mô hình định giá, biện minh một cách toán học cho giá cổ phiếu cao hơn, đặc biệt có lợi cho các cổ phiếu tăng trưởng có dòng tiền được dự báo xa hơn trong tương lai. Điều này tạo ra hiệu ứng “Không có lựa chọn nào khác” (TINA), buộc các nhà đầu tư phải tham gia vào cổ phiếu ngay cả khi định giá cao khi lợi suất trái phiếu thấp. Hơn nữa, tiền rẻ hơn tạo điều kiện thuận lợi cho việc tăng cường đòn bẩy của tổ chức và cá nhân, với nợ ký quỹ đã tăng vọt trong các chu kỳ cắt giảm lãi suất, do đó khuếch đại cả lợi nhuận và cuối cùng là thua lỗ. Sự hội tụ của các yếu tố này có thể tạo tiền đề cho kịch bản “đỉnh điểm bùng nổ” (“blow-off top”).

Bối cảnh rộng hơn và hàm ý: Tiền lệ lịch sử và các lỗ hổng hệ thống

So sánh định giá hiện tại với các tiền lệ lịch sử cho thấy một bức tranh đáng lo ngại. Tỷ lệ CAPE và tỷ lệ Vốn hóa thị trường trên GDP hiện tại của S&P 500 vượt qua các đỉnh điểm được thấy trước các đợt suy thoái thị trường lớn, bao gồm bong bóng dot-com (140% Vốn hóa thị trường trên GDP) và Khủng hoảng tài chính toàn cầu (104% Vốn hóa thị trường trên GDP). Định giá đang ở mức cao kỷ lục trên nhiều thước đo, vượt qua các mức của năm 1929, năm 1965 và năm 1999.

Sự định giá quá cao cực đoan này cho thấy sự mất kết nối ngày càng tăng giữa hiệu suất của S&P 500 và nền kinh tế thực tế cơ bản. Trong khi một số ít cổ phiếu công nghệ vốn hóa lớn đã thúc đẩy phần lớn tăng trưởng Thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS) trong kỷ nguyên AI, thì thu nhập của phần còn lại của chỉ số vẫn tương đối ổn định. Sự tập trung thị trường này là đáng kể, với 10 cổ phiếu hàng đầu trong S&P 500 chiếm khoảng 36% đến 40% tổng vốn hóa thị trường của chỉ số, tạo ra sự mất cân bằng nguy hiểm.

Michael Pento của Pento Portfolio Strategies nhận xét về sự phân kỳ rõ rệt:

“Vốn hóa thị trường của cổ phiếu hiện nay cao gấp đôi GDP. Điều đó hầu như không bao giờ xảy ra trong lịch sử… bạn nhìn vào mức trung bình, nó khoảng 100%. Hơi thấp hơn một chút.”

Ngoài thị trường chứng khoán, các chỉ báo kinh tế rộng hơn cho thấy các lỗ hổng hệ thống. Nợ toàn cầu đạt mức đáng kinh ngạc 315 nghìn tỷ đô la trong quý 1 năm 2024, chiếm 331% GDP toàn cầu. Nợ doanh nghiệp Hoa Kỳ đã tăng lên khoảng 12.1 nghìn tỷ đô la, tạo ra sự bất ổn tiềm tàng. Gánh nặng nợ này, cùng với nợ hộ gia đình ngày càng tăng, hạn chế khả năng chi tiêu của người tiêu dùng và khả năng phục hồi kinh tế tổng thể.

Nhìn về phía trước: Điều hướng một thị trường có khả năng quá nóng

Môi trường thị trường hiện tại cho thấy rủi ro giảm giá gia tăng nếu tâm lý nhà đầu tư thay đổi hoặc các điều kiện cơ bản suy yếu. Cục Dự trữ Liên bang đối mặt với một tình thế tiến thoái lưỡng nan phức tạp: trong khi cắt giảm lãi suất nhằm ngăn chặn suy thoái, chúng có thể vô tình thúc đẩy giai đoạn cuối của bong bóng thị trường. Các nhà đầu tư nên xem xét các chiến lược bao gồm đa dạng hóa ngoài S&P 500 sang các lĩnh vực như cổ phiếu vốn hóa nhỏ, Quỹ tín thác đầu tư bất động sản (REITs) và trái phiếu. Ngoài ra, các chiến lược phòng ngừa rủi ro, có thể sử dụng quyền chọn, đang được khám phá do VIX hiện đang ở mức thấp.

Các yếu tố chính cần theo dõi trong những tuần và tháng tới bao gồm các thông tin liên lạc chính sách tiếp theo của Cục Dự trữ Liên bang, các dữ liệu kinh tế được công bố sau đó và bất kỳ thay đổi nào trong dòng vốn có thể cho thấy sự thay đổi trong tâm lý nhà đầu tư hoặc sự đánh giá lại kỳ vọng tăng trưởng. Khả năng thị trường duy trì các mức định giá hiện tại sẽ phụ thuộc nhiều vào các nền tảng kinh tế cơ bản vững chắc, mà theo các phân tích hiện tại, vẫn là một điểm đáng lo ngại đáng kể. Công trình của các nhà kinh tế như Tiến sĩ Robert Shiller về động lực thị trường dài hạn và mối tương quan giữa ECY và lợi nhuận trong tương lai tiếp tục cung cấp một khuôn khổ quan trọng để hiểu các điều kiện thị trường đầy thách thức này.