Giá dầu tăng sau các báo cáo về lệnh trừng phạt mới của EU nhắm vào các ngân hàng và công ty năng lượng của Nga, cùng với căng thẳng địa chính trị leo thang ở Trung Đông. Liên minh Châu Âu đang xem xét vòng biện pháp thứ 19 nhằm gây thêm áp lực lên Nga trong bối cảnh xung đột đang diễn ra ở Ukraine, góp phần gây ra sự không chắc chắn về nguồn cung trên thị trường hàng hóa toàn cầu.

Giá dầu tăng do lo ngại địa chính trị và dự kiến EU trừng phạt Nga

Gần đây, các tiêu chuẩn dầu thô của Mỹ đã tăng, với hợp đồng tương lai dầu Brent tăng 1,97% lên 67,32 USD và hợp đồng tương lai dầu thô West Texas Intermediate (WTI) giao dịch cao hơn 2,12% ở mức 63,59 USD. Sự tăng giá dầu này phần lớn được cho là do sự hội tụ của các diễn biến địa chính trị và lập trường thận trọng từ các nhà sản xuất dầu lớn.

Chi tiết sự kiện

Liên minh Châu Âu (EU) hiện đang xem xét vòng trừng phạt thứ 19 nhắm vào Nga. Các biện pháp được đề xuất này đặc biệt nhắm vào các ngân hàng và công ty năng lượng của Nga, bao gồm các đối tác lớn như Rosneft và Lukoil. Mục tiêu là thắt chặt hơn nữa năng lực tài chính của Nga và khả năng tài trợ cho các hoạt động quân sự đang diễn ra. Các đề xuất dự thảo bao gồm tăng cường hạn chế đối với các ngân hàng Nga, đặc biệt là những ngân hàng liên quan đến các giao dịch quốc tế hỗ trợ nỗ lực quân sự, và lệnh cấm tái bảo hiểm tiềm năng đối với 'hạm đội bóng tối' của Nga, vốn đã được sử dụng để lách các lệnh trừng phạt hiện có.

Đồng thời, căng thẳng leo thang ở Trung Đông đã góp phần gây lo ngại cho thị trường. Các báo cáo về một cuộc tấn công quân sự của Israel nhằm vào giới lãnh đạo cấp cao của Hamas ở Qatar đã gây ra phản ứng ngay lập tức trên thị trường hàng hóa, nhấn mạnh sự nhạy cảm của giá dầu đối với sự bất ổn khu vực.

Bổ sung vào lập luận về phía cung, OPEC+ gần đây đã đồng ý tăng sản lượng dầu thô khiêm tốn 137.000 thùng/ngày (bpd) bắt đầu từ tháng 10. Sự điều chỉnh tăng dần này nhỏ hơn đáng kể so với các đợt tăng hàng tháng trước đây, thường vượt quá 500.000 bpd. Cách tiếp cận kiềm chế này của các thành viên OPEC+ báo hiệu sự thận trọng đối với khả năng dư cung và phản ánh điều kiện nhu cầu toàn cầu không chắc chắn, từ đó hỗ trợ giá dầu hiện tại.

Phân tích phản ứng thị trường

Phản ứng của thị trường phản ánh mối lo ngại kép: những gián đoạn nguồn cung tiềm ẩn phát sinh từ các điểm nóng địa chính trị và sự thắt chặt nguồn cung do các lệnh trừng phạt và chính sách sản xuất có chủ ý. Viễn cảnh các lệnh trừng phạt bổ sung của EU đối với xuất khẩu năng lượng của Nga làm dấy lên lo ngại về nguồn cung giảm trong một thị trường vốn đã eo hẹp. Các biện pháp như vậy, nếu được thực hiện đầy đủ, có thể làm gián đoạn đáng kể các dòng chảy thương mại đã thiết lập, dẫn đến thiếu hụt nguồn cung khu vực và tăng chi phí vận chuyển.

Frederic Lasserre, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu toàn cầu tại tập đoàn giao dịch hàng hóa Gunvor, nhấn mạnh tác động tiềm tàng, nói rằng: "Các lệnh trừng phạt như vậy có thể làm gián đoạn đáng kể các dòng chảy thương mại đã được thiết lập, có khả năng dẫn đến thiếu hụt nguồn cung khu vực, chênh lệch giá giữa các phân khúc thị trường khác nhau, tắc nghẽn vận chuyển gia tăng, thách thức về hậu cần và chi phí bảo hiểm và tài chính cao hơn trên toàn ngành."

Hơn nữa, lập trường thận trọng từ OPEC+ củng cố nhận thức về nguồn cung hạn chế. Bằng cách chọn mức tăng sản lượng nhỏ hơn dự kiến, tập đoàn này cho thấy sự ưu tiên ổn định thị trường và hỗ trợ giá hơn là mở rộng thị phần một cách tích cực.

Bối cảnh và hàm ý rộng hơn

Bất chấp các vòng trừng phạt trước đó, Nga đã thể hiện khả năng thích ứng đáng kể, áp dụng các chiến lược như sử dụng 'hạm đội bóng tối' gồm các tàu chở dầu và chuyển hướng nỗ lực xuất khẩu sang các quốc gia thân thiện, đáng chú ý nhất là Ấn Độ và Trung Quốc. Ví dụ, Ấn Độ dự kiến sẽ tăng mua dầu của Nga thêm 150.000 đến 300.000 bpd vào tháng 9, được khuyến khích bởi các mức chiết khấu sâu hơn. Trung Quốc tiếp tục là khách hàng dầu mỏ quan trọng nhất của Nga, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại bên ngoài các mạng lưới tài chính truyền thống của phương Tây.

Mục tiêu chiến lược rộng lớn hơn của EU là đạt được sự độc lập năng lượng khỏi Nga, với mục tiêu đã nêu là loại bỏ dần tất cả các giao dịch mua năng lượng vào cuối năm 2027. Nỗ lực đa dạng hóa và giảm sự phụ thuộc vào năng lượng của Nga đang diễn ra này nhấn mạnh một sự thay đổi dài hạn trong động lực năng lượng toàn cầu. Tuy nhiên, Nga vẫn giữ các biện pháp trả đũa tiềm năng, bao gồm việc cắt giảm thêm xuất khẩu khí đốt tự nhiên sang châu Âu hoặc trực tiếp nhắm mục tiêu vào các công ty phương Tây hoạt động trong biên giới của mình, điều này có thể tạo ra những bất ổn thị trường mới.

Nhìn về phía trước

Thị trường dầu mỏ dự kiến sẽ tiếp tục biến động, chịu ảnh hưởng bởi các diễn biến địa chính trị đang phát triển và sự tái cân bằng cung-cầu liên tục. UBS dự báo dầu thô Brent sẽ duy trì ở phần trên của phạm vi giao dịch 60-70 USD mỗi thùng trong thời gian tới, với mức trung bình 65 USD mỗi thùng trong phần còn lại của năm 2025. Nhìn xa hơn, Goldman Sachs dự báo giá trung bình của dầu thô Brent ở mức 56 USD mỗi thùng và dầu thô WTI ở mức 52 USD mỗi thùng cho năm 2026. Sự tương tác giữa áp lực trừng phạt kéo dài, các biện pháp thích nghi của Nga và kỷ luật sản xuất của OPEC+ sẽ là những yếu tố quan trọng cần theo dõi trong những tháng tới.