Sản lượng dầu thô Libya tăng, NOC đặt mục tiêu đầy tham vọng vào cuối năm

Sản lượng dầu thô của Libya đã tăng nhẹ, với Tổng công ty Dầu khí Quốc gia (NOC) báo cáo sản lượng đạt 1.388.330 thùng mỗi ngày (bpd). Con số này tăng vừa phải so với mức 1.380.756 bpd của ngày hôm trước và định vị quốc gia sản xuất ở Bắc Phi này sẽ đóng vai trò tích cực hơn trong bức tranh năng lượng toàn cầu. NOC đã đặt mục tiêu đầy tham vọng là nâng sản lượng hàng ngày lên 2 triệu bpd vào cuối năm, thu hút sự trở lại của các công ty năng lượng quốc tế.

Chi tiết sự kiện: Tăng sản lượng và dòng vốn đầu tư

Sự gia tăng sản lượng dầu gần đây của Libya nhấn mạnh nỗ lực chiến lược của NOC nhằm phục hồi ngành năng lượng của mình. Bên cạnh dầu thô, sản lượng condensate đạt 52.730 thùng, và sản lượng khí hóa lỏng đạt khoảng 2,57 tỷ feet khối. Điều này diễn ra khi Libya đang tích cực tái gắn kết với cộng đồng dầu khí quốc tế. BP, Shell, Eni, ChevronTotalEnergies nằm trong số các công ty quốc tế lớn đang củng cố sự trở lại của họ tại quốc gia này, với một số đang thiết lập quan hệ đối tác mới và đánh giá tiềm năng hydrocarbon tại các mỏ chủ chốt như Messla, Sariral-Atshan.

Một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phục hồi này là việc Libya đã khởi động vòng cấp phép đầu tiên sau 17 năm, cung cấp 22 lô cho các công ty quốc tế. Sáng kiến này, cùng với các Thỏa thuận Chia sẻ Sản phẩm (PSA) đã được sửa đổi, mang lại tỷ suất hoàn vốn nội bộ (IRR) cạnh tranh là 35,8%, cho thấy một môi trường đầu tư hấp dẫn hơn, khác biệt so với IRR 2,5% trước đây. Việc quốc gia này được miễn trừ khỏi hạn ngạch sản xuất của OPEC+ càng tạo điều kiện thuận lợi cho khả năng tăng sản lượng một cách độc lập.

Phân tích phản ứng thị trường: Động lực cung cấp toàn cầu và nhu cầu châu Âu

Sự gia tăng dần dần nguồn cung dầu của Libya, và tiềm năng tăng đáng kể lên 2 triệu bpd, tạo ra một động lực phức tạp trên thị trường dầu mỏ toàn cầu. Mặc dù giá dầu toàn cầu gần đây phải đối mặt với áp lực giảm do lo ngại về nguồn cung dồi dào và nhu cầu có thể yếu hơn, nhưng sự gia tăng từ Libya có thể làm trầm trọng thêm những xu hướng này trong ngắn hạn. Tuy nhiên, đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên dự kiến của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ trong năm nay có thể hỗ trợ một phần cho tiêu dùng, gián tiếp ảnh hưởng đến nhu cầu.

Điều quan trọng là dầu thô ngọt nhẹ của Libya đã phục hồi khả năng cạnh tranh. Các nhà lọc dầu Ấn Độ được cho là đang tăng cường mua hàng, đa dạng hóa nguồn cung của họ khỏi dầu thô Nga. Tương tự, nhập khẩu của Liên minh Châu Âu (EU) từ Libya đã vượt 22 tỷ USD vào năm 2024, khi Châu Âu tích cực tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho nguồn cung năng lượng của Nga sau những căng thẳng địa chính trị. Sự liên kết chiến lược này định vị Libya là một đối tác năng lượng quan trọng cho cả thị trường Châu ÂuChâu Á.

Đối với các Công ty Dầu khí Quốc tế (IOCs) lớn, đầu tư vào Libya mang lại cơ hội tiếp cận trữ lượng dầu thô đã được chứng minh lớn nhất châu Phi (48 tỷ thùng) và một con đường để tăng thu nhập thượng nguồn. Shell, với lợi nhuận ròng quý 1 năm 2025 mạnh mẽ, đặt mục tiêu củng cố vị trí dẫn đầu toàn cầu trong giao dịch LNG và dầu mỏ. BP, mặc dù lợi nhuận ròng quý 1 năm 2025 giảm 49% so với cùng kỳ năm trước, coi các dự án ở Libya là một nguồn dầu thô có lợi nhuận cao tiềm năng để bù đắp hiệu suất yếu hơn ở những nơi khác.

Bối cảnh và hàm ý rộng hơn: Phục hồi kinh tế và rủi ro địa chính trị

Việc đạt được mục tiêu sản xuất đầy tham vọng của NOC có ý nghĩa sâu sắc đối với sự phục hồi kinh tế của Libya. Doanh thu từ dầu mỏ là yếu tố then chốt, với Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) xếp Libya thứ sáu ở Châu Phi về GDP bình quân đầu người vào năm 2023, phần lớn nhờ vào ngành dầu mỏ của nước này. Điểm hòa vốn của ngân sách nhà nước phụ thuộc vào việc giá dầu ổn định ở mức không dưới 72 USD mỗi thùng; giá duy trì dưới ngưỡng này có thể dẫn đến mất cân bằng tài chính đáng kể.

Nhà phân tích kinh tế Mohamed Mahfouz nhấn mạnh rằng mặc dù tăng sản lượng là rất quan trọng, nhưng ổn định, minh bạch và quản trị công bằng là tối quan trọng để duy trì sự quan tâm của nhà đầu tư. Ông đã phác thảo ba điều kiện quan trọng để chuyển động lực hiện tại thành đầu tư dài hạn: đảm bảo an ninh các địa điểm sản xuất và cảng, đảm bảo tính minh bạch của các hợp đồng và đấu thầu, và thiết lập một khuôn khổ pháp lý vững chắc để trấn an các đối tác quốc tế. Mahfouz nói thêm:

“Sự trở lại của Libya trên bản đồ năng lượng toàn cầu là có thật, và sự gia tăng xuất khẩu phản ánh niềm tin được đổi mới.”

Tuy nhiên, những rủi ro đáng kể vẫn tồn tại. Cơ sở hạ tầng dầu mỏ của Libya vẫn dễ bị tổn thương trước các chia rẽ chính trị và ảnh hưởng của các nhóm vũ trang. Các cuộc phong tỏa trong quá khứ, chẳng hạn như những cuộc vào năm 2024 đã làm giảm sản lượng hàng ngày tới 700.000 thùng, nhấn mạnh sự mong manh của tình hình an ninh và tiềm năng gây gián đoạn khiến quốc gia này mất đi doanh thu đáng kể.

Nhìn về phía trước: Duy trì đà phát triển giữa những thách thức

Quỹ đạo của ngành dầu mỏ Libya trong những tháng tới sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố chính. Khả năng của NOC đạt được và duy trì mục tiêu 2 triệu bpd, cũng như tốc độ đầu tư và phát triển của các IOCs, sẽ được theo dõi chặt chẽ. Thành công của vòng cấp phép năm 2025 trong việc thu hút các cam kết dài hạn cũng sẽ rất quan trọng.

Điều quan trọng là, việc duy trì sự ổn định chính trị và thực hiện cải cách quản trị để đảm bảo hoạt động minh bạch sẽ là điều cần thiết để giảm thiểu rủi ro địa chính trị và tạo ra một môi trường an toàn cho đầu tư nước ngoài bền vững. Sự tương tác giữa việc tăng nguồn cung của Libya, xu hướng nhu cầu toàn cầu và bối cảnh địa chính trị rộng lớn hơn sẽ tiếp tục định hình Ngành Năng lượng và động lực thị trường dầu mỏ toàn cầu.