Mối lo ngại về độc lập của Ngân hàng Trung ương đè nặng lên Đồng đô la Mỹ

Thị trường tài chính Hoa Kỳ đã phản ứng trước những lo ngại ngày càng tăng về sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, như đã được Thống đốc Ngân hàng Canada Tiff Macklem trình bày. Macklem nhấn mạnh rằng những áp lực chính trị lên ngân hàng trung ương Hoa Kỳ đang bắt đầu thể hiện bằng những hậu quả thị trường hữu hình, đặc biệt ảnh hưởng đến vai trò truyền thống của đồng đô la Mỹ như một tài sản trú ẩn an toàn.

Chi tiết sự kiện

Phát biểu vào thứ Ba, ngày 23 tháng 9 năm 2025, Macklem đã công khai bày tỏ lo ngại về những nỗ lực lặp đi lặp lại của Tổng thống Donald Trump nhằm gây ảnh hưởng đến Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ. Những hành động này bao gồm yêu cầu cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hơn và nỗ lực loại bỏ các quan chức Fed, chẳng hạn như Thống đốc Lisa Cook. Bản thân Cục Dự trữ Liên bang đã thực hiện cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 9 năm 2025, giảm phạm vi mục tiêu lãi suất quỹ liên bang xuống 4,00%-4,25%. Động thái này, lần nới lỏng đầu tiên kể từ tháng 12 năm 2024, bị ảnh hưởng bởi thị trường lao động suy yếu và lạm phát dai dẳng. Chủ tịch Fed Jerome Powell thừa nhận rằng lãi suất hiện tại vẫn "có phần hạn chế", và Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) chỉ ra rằng hai lần cắt giảm lãi suất bổ sung được dự kiến vào năm 2025. Tuy nhiên, sự chia rẽ nội bộ trong FOMC đã rõ ràng, với Stephen Miran, một người được Trump bổ nhiệm, bất đồng quan điểm và ủng hộ việc cắt giảm 50 điểm cơ bản lớn hơn.

Phân tích phản ứng thị trường

Sự xói mòn được cảm nhận về sự độc lập của Fed, cùng với các chính sách thương mại của chính quyền Trump, đã có tác động đáng chú ý đến thị trường tiền tệ. Đồng đô la Mỹ đã giảm giá khoảng 10% kể từ tháng 4 năm 2025, khi thuế quan toàn cầu được áp dụng. Điều này đánh dấu hiệu suất nửa đầu năm tồi tệ nhất trong hơn 50 năm, rơi xuống mức thấp nhất kể từ tháng 3 năm 2022. Trong lịch sử, các nhà đầu tư đã đổ xô vào các tài sản denominated bằng đô la trong thời kỳ bất ổn, nhưng Macklem quan sát thấy rằng giá trị của đồng đô la như một công cụ phòng ngừa "có thể không còn nữa, hoặc có thể không đáng tin cậy như trước đây". Sự thay đổi này đã thúc đẩy các nhà đầu tư nước ngoài phòng ngừa rủi ro đô la Mỹ nhiều hơn, góp phần gây áp lực giảm giá. Đồng thời, giá vàng, một tài sản trú ẩn an toàn truyền thống, đã tăng 40% trong năm 2025, với mức tăng 25% trong nửa đầu năm khi các nhà đầu tư tìm kiếm các kho lưu trữ giá trị thay thế. Biến động thị trường đã tăng vọt trước đó vào năm 2025, đáng chú ý là khi S&P 500 giảm 10,5% trong hai ngày sau các thông báo thuế quan ban đầu, mặc dù một số phục hồi đã được quan sát thấy kể từ đó.

Bối cảnh rộng hơn và hàm ý

Sự suy yếu của đồng đô la Mỹ có những tác động đáng kể đến thương mại toàn cầu và dòng vốn đầu tư. Sự mất giá bền vững, về lý thuyết, có thể giúp cân bằng thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ. Đối với các nhà đầu tư, môi trường này khuyến khích việc điều chỉnh lại danh mục đầu tư, với việc phân bổ ít hơn cho các vị thế tiền mặt cao và kéo dài thời hạn trái phiếu. Các thị trường mới nổi và cổ phiếu quốc tế dự kiến có thể vượt trội hơn cổ phiếu Hoa Kỳ. Đối với Canada, tình hình này nhấn mạnh sự dễ bị tổn thương của các ngành công nghiệp nhạy cảm với thương mại của nước này. Thống đốc Macklem lưu ý rằng thuế quan của Tổng thống Trump đã khiến tăng trưởng kinh tế Canada đi theo "quỹ đạo thấp hơn vĩnh viễn", ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp bất chấp các miễn trừ CUSMA. Để đối phó với sự yếu kém kinh tế trong nước, bao gồm suy giảm GDP thực tế và tỷ lệ thất nghiệp gia tăng (7,1% vào tháng 8), Ngân hàng Canada gần đây đã hạ lãi suất chuẩn thêm một phần tư điểm xuống 2,5%. Động thái này, trước nhận xét của Macklem vào ngày 23 tháng 9, làm nổi bật nhu cầu của Canada phải thích ứng với môi trường thương mại thay đổi và củng cố tầm quan trọng của sự độc lập trong chính sách tiền tệ của chính nước này. Lạm phát vẫn là một mối lo ngại đối với Hoa Kỳ, với chỉ số giá Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) dự kiến sẽ giảm xuống 3% vào năm 2025, nhưng lạm phát lõi vẫn ở mức cao 3,1%, có khả năng trầm trọng hơn do áp lực giá do thuế quan.

Bình luận của chuyên gia

Thống đốc Ngân hàng Canada Tiff Macklem nhấn mạnh vai trò nền tảng của độc lập ngân hàng trung ương đối với sự ổn định kinh tế.

"Bài học từ lịch sử rất rõ ràng... các ngân hàng trung ương có độc lập hoạt động trong chính sách tiền tệ làm tốt hơn trong việc mang lại sự ổn định giá cả cho công dân của mình."

Ông cũng khen ngợi Chủ tịch Fed Jerome Powell vì đã điều hướng một môi trường đầy thách thức, nói rằng Powell "đang làm rất tốt trong những hoàn cảnh rất khó khăn." Các nhà phân tích tại Unicredit cũng đồng tình với những nhận định này về hiệu suất của đồng đô la, lưu ý:

"Đồng đô la Mỹ là kẻ thua cuộc đáng chú ý nhất cho đến nay trong năm nay khi đã mất 10% so với các đồng tiền khác, với những lo ngại của nhà đầu tư về các chính sách của Trump đã đè nặng lên đồng bạc xanh."

Triển vọng

Quỹ đạo của đồng đô la Mỹ và sự ổn định của thị trường tài chính toàn cầu sẽ phụ thuộc phần lớn vào sự độc lập được nhận thức của Cục Dự trữ Liên bang và những lời lẽ chính trị đang diễn ra xung quanh chính sách tiền tệ. Các nhà đầu tư sẽ theo dõi chặt chẽ các báo cáo kinh tế sắp tới, các quyết định chính sách tiếp theo từ Fed (dự kiến hai lần cắt giảm lãi suất nữa vào năm 2025), và bất kỳ sự thay đổi nào trong chính sách thương mại của Hoa Kỳ. Đối với Canada, trọng tâm sẽ vẫn là phát triển các thị trường toàn cầu mới và cải cách cơ cấu nội bộ để giảm sự phụ thuộc vào nước láng giềng phía nam. Biến động cao liên tục, đặc biệt là trên thị trường tiền tệ, được dự đoán khi những động thái này diễn ra.