Các sàn giao dịch tiền điện tử định hướng chiến lược niêm yết khác biệt và mở rộng hệ sinh thái giữa biến động thị trường cao

Tóm tắt điều hành

Thị trường tiền điện tử hiện đang được đặc trưng bởi sự cạnh tranh gay gắt giữa các sàn giao dịch, vốn đang áp dụng các chiến lược niêm yết token mới ngày càng khác biệt và tích cực phát triển các hệ sinh thái blockchain tích hợp. Môi trường này đã tạo ra biến động thị trường đáng kể, dẫn đến hiệu suất token khác nhau và động lực nhà đầu tư thay đổi. Một xu hướng đáng chú ý bao gồm cách tiếp cận hai cấp độ đối với niêm yết coin mới, nơi các nền tảng hoặc ưu tiên các tài sản đầu cơ, tần suất cao hoặc áp dụng quy trình lựa chọn bảo thủ hơn, tập trung vào chất lượng. Đồng thời, các sàn giao dịch cấp trung đang nhanh chóng mở rộng dấu ấn của mình trong giao dịch phái sinh bằng cách đáp ứng đầu cơ tài sản có đòn bẩy cao và vốn hóa nhỏ. Việc tích hợp chiến lược các blockchain layer-1 và layer-2 do sàn giao dịch xây dựng với các hoạt động sàn giao dịch tập trung đang định hình lại cấu trúc thị trường, thúc đẩy các hệ sinh thái thống nhất hơn và có khả năng thu hút vốn rộng lớn hơn, mặc dù cũng đi kèm với những lo ngại gia tăng về tập trung hóa và giám sát quy định.

Chiến lược niêm yết khác biệt thúc đẩy động lực thị trường

Các sàn giao dịch tiền điện tử đang áp dụng các chiến lược niêm yết token mới riêng biệt, tạo ra một thị trường phân nhánh. Các nền tảng như LBank, Gate và MEXC ưu tiên niêm yết tần suất cao, nhắm mục tiêu lợi nhuận đầu cơ ngắn hạn. Ngược lại, Binance và OKX áp dụng cách tiếp cận thận trọng hơn, tập trung vào chất lượng. Một phân tích 34 token trên các sàn giao dịch lớn cho thấy token trung bình trải qua sự tăng giá đáng kể trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi niêm yết, thường sau đó là sự điều chỉnh. Các sàn giao dịch có mức tăng giá ban đầu nhỏ hơn có xu hướng thể hiện sự ổn định cao hơn ở các mức giá cao hơn. MEXC, đã nhanh chóng phát triển để chiếm 5% thị phần toàn cầu và nhận giải thưởng "Sàn giao dịch tiền điện tử tốt nhất châu Á" vào năm 2021, là một ví dụ về sàn giao dịch đang tận dụng mô hình niêm yết tần suất cao này.

Nghiên cứu điển hình về WLFI ("Trump coin") làm nổi bật sự biến động cực độ có thể xảy ra với các đợt niêm yết mới. Trong 24 giờ đầu tiên, WLFI đã trải qua một đợt biến động tăng 187% trong vòng một phút, với giá dao động từ 0.383 đô la lên 1.10 đô la. Sự gián đoạn này trùng hợp với 5.817 giao dịch với tổng trị giá 1.87 triệu đô la. Dữ liệu cho thấy khoảng cách thanh khoản cực lớn và khối lượng giao dịch tăng gấp 13.22 lần tương quan với thanh khoản thấp, cho thấy việc rút thanh khoản có chủ ý và khả năng thao túng thị trường. Binance CEX chiếm 60.8% tổng khối lượng của WLFI (208.1 triệu đô la), trong khi OKX CEX nắm giữ 24.0% (82.3 triệu đô la) với tần suất giao dịch cao hơn, cho thấy hoạt động do nhà đầu tư bán lẻ điều khiển nhiều hơn. Điều này cho thấy sự thao túng thị trường có hệ thống, khai thác mô hình tokenomics "lưu hành thấp, vốn hóa pha loãng cao" trong các tài sản niêm yết kép trên thị trường giao ngay và hợp đồng tương lai vĩnh cửu, dẫn đến thanh lý dây chuyền và chuyển giao tài sản từ các nhà đầu tư bán lẻ. Những hành vi như vậy làm xói mòn lòng tin và yêu cầu sự giám sát quy định chặt chẽ hơn đối với các mô hình tokenomics và các quy tắc niêm yết của sàn giao dịch.

Sự trỗi dậy của phái sinh và các sàn giao dịch cấp trung

Bối cảnh giao dịch phái sinh trong thị trường tiền điện tử đang trải qua một sự thay đổi đáng kể. Các sàn giao dịch cấp trung, bao gồm LBank, MEXC, Gate và Bitget, đang nhanh chóng giành thị phần trong giao dịch phái sinh, vượt qua các ông lớn như Binance và OKX bằng cách phục vụ đầu cơ coin có đòn bẩy cao và vốn hóa nhỏ. Tổng khối lượng giao dịch trên các sàn giao dịch trong nửa đầu năm 2025 đạt 9.36 nghìn tỷ đô la, mức cao nhất kể từ năm 2021, với tháng 1 năm 2025 ghi nhận 2.3 nghìn tỷ đô la và tháng 2 là 1.7 nghìn tỷ đô la. Tuy nhiên, tổng khối lượng giao ngay và phái sinh đã giảm xuống còn 7.20 nghìn tỷ đô la vào tháng 2, giảm 20.6%.

Mặc dù có những thay đổi, Binance vẫn là thế lực thống trị, giữ 39.8% thị phần vào giữa năm 2025, mặc dù đã mất 6 điểm phần trăm thị phần trong H1 2025, ổn định ở mức 37%. Các người chơi quan trọng khác bao gồm MEXC (8.6%), Gate (7.8%), Bitget (7.6%) và Bybit (7.2%). Trong quý 1 năm 2025, Binance đã ghi nhận mức lãi mở cao nhất khoảng 15.1 tỷ đô la, được thúc đẩy bởi tâm lý lạc quan. CME Group, đại diện cho lợi ích thể chế, đạt đỉnh khoảng 23.8 tỷ đô la vào cuối tháng 1, trùng với sự tăng trưởng của Bitcoin lên gần 105.000 đô la. Tỷ lệ cấp vốn Bitcoin (BTC) cho thấy sự biến động, với giá dao động từ 74.000 đô la đến 99.500 đô la. Khối lượng giao dịch giao ngay giảm sau đỉnh điểm vào đầu tháng 2; khối lượng giao dịch hàng ngày của Binance đạt đỉnh gần 68.1 tỷ đô la vào ngày 3 tháng 2 nhưng giảm xuống còn khoảng 16.7 tỷ đô la vào ngày 31 tháng 3. Bybit đạt khối lượng hàng ngày khoảng 24.3 tỷ đô la trước khi một vụ vi phạm bảo mật 1.5 tỷ đô la ảnh hưởng đáng kể đến niềm tin của nhà đầu tư.

Tích hợp chiến lược: Hệ sinh thái Blockchain do CEX xây dựng

Một xu hướng mới nổi đáng chú ý là sự mở rộng của các sàn giao dịch tập trung thành các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng blockchain, tạo ra một "Hệ sinh thái chuỗi - Hợp đồng - Token mới" khép kín. Chiến lược này liên quan đến việc các sàn giao dịch tích hợp các chuỗi layer-1 hoặc layer-2 gốc của họ, chẳng hạn như BNB Chain, Mantle, X Layer và Base, với các hoạt động CEX của họ. Sự tích hợp này nhằm mục đích tạo ra một nền tảng thống nhất để ươm tạo dự án, phát hành token và giao dịch, tận dụng tokenomics để khuyến khích và thu hút người dùng. Ưu điểm của cách tiếp cận này bao gồm tùy chỉnh cơ sở hạ tầng linh hoạt, đa dạng hóa nguồn doanh thu và mở rộng hệ sinh thái rộng hơn.

Tuy nhiên, chiến lược này cũng đặt ra những thách thức đáng kể, bao gồm chi phí phát triển cao, cạnh tranh gay gắt về hiệu ứng mạng và rủi ro quy định đáng kể. Các ví dụ thành công bao gồm BNB Chain của Binance và Base của Coinbase, vốn đã tạo ra các nguồn doanh thu mới và mở rộng cơ sở người dùng của họ. Ngược lại, HECO Chain của Huobi minh họa rằng thành công không được đảm bảo. Quyết định của Coinbase không phát hành token gốc cho Base bị ảnh hưởng bởi phản ứng tiềm tàng từ các cơ quan quản lý như SEC. Trong một diễn biến liên quan, Binance đã ra mắt Crypto-as-a-Service (CaaS) vào ngày 29 tháng 9, một giải pháp nhãn trắng cho phép các tổ chức tài chính tích hợp giao dịch tiền điện tử dưới thương hiệu của riêng họ bằng cách sử dụng cơ sở hạ tầng của Binance. Hơn nữa, BNB đã đạt mức cao nhất mọi thời đại trên 1.100 đô la vào tháng 10, được thúc đẩy bởi sự tăng trưởng mạng lưới, tích hợp DeFi và nhu cầu tổ chức. Sự tích hợp chiến lược này của CEXs sẵn sàng định nghĩa lại cấu trúc thị trường tiền điện tử, thúc đẩy các hệ sinh thái tích hợp hơn và có khả năng thu hút vốn chính thống thông qua trải nghiệm người dùng đơn giản, đồng thời cũng đòi hỏi sự cân nhắc cẩn thận về tập trung hóa và các tác động pháp lý.

Bối cảnh thị trường rộng lớn hơn và những ý nghĩa

Thị trường tiền điện tử rộng lớn hơn tiếp tục thể hiện sự biến động đáng kể và động lực phát triển. Tổng vốn hóa thị trường tiền điện tử vào năm 2025 đạt 2.96 nghìn tỷ đô la, giảm so với mức cao 4 nghìn tỷ đô la vào cuối năm 2024, trong đó Bitcoin và Ethereum chiếm tổng cộng khoảng 75% tổng số này. Sự thay đổi trong chiến lược của các sàn giao dịch, đặc trưng bởi các cách tiếp cận niêm yết đa dạng, sự mở rộng mạnh mẽ của thị trường phái sinh bởi các nền tảng cấp trung, và sự phát triển của các hệ sinh thái blockchain do CEX xây dựng, góp phần tạo nên một môi trường vừa có cơ hội vừa có rủi ro.

Các kỹ thuật thao túng thị trường, chẳng hạn như khai thác tokenomics "lưu hành thấp, vốn hóa pha loãng cao", làm nổi bật những lỗ hổng hệ thống có thể dẫn đến biến động giá nhanh chóng, thanh lý đáng kể và chuyển giao tài sản từ các nhà đầu tư bán lẻ. Những sự cố như vậy không chỉ làm xói mòn lòng tin vào các dự án và sàn giao dịch mới nổi mà còn yêu cầu sự giám sát quy định chặt chẽ hơn đối với các mô hình tokenomics, quy tắc niêm yết và thị trường phái sinh. Các cơ quan quản lý như SEC và Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) đang ngày càng giám sát các hoạt động này. Sự phức tạp và rủi ro ngày càng tăng trong hệ sinh thái Web3 nhấn mạnh tầm quan trọng của các khuôn khổ thẩm định mạnh mẽ cho các dự án, nhà đầu tư và đối tác ngân hàng. Thiệt hại do gian lận tiền điện tử, vốn đã vượt 2.47 tỷ đô la chỉ trong nửa đầu năm 2025, càng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tuân thủ và quản lý rủi ro nghiêm ngặt. Việc tích hợp liên tục các hoạt động CEX với các hệ sinh thái blockchain độc quyền, trong khi thúc đẩy đổi mới, cũng làm dấy lên lo ngại về sự tập trung hóa tiềm ẩn và nhu cầu về một cách tiếp cận quy định cân bằng để duy trì tính toàn vẹn của thị trường và bảo vệ nhà đầu tư.