Politika Değişiklikleriyle AstraZeneca Hisseleri Yükseliyor
AstraZeneca Plc (AZN) hisseleri, geçen hafta %14,3'lük önemli bir yükseliş yaşayarak yılbaşından bugüne kazançlarını %20,2'ye çıkardı. Bu yukarı yönlü hareket, başta İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki değişen hükümet politikalarına yanıt olarak, İngiliz-İsveç ilaç devinin yatırım stratejilerinin yeniden ayarlanmasına bağlanıyor. Piyasanın tepkisi, bu stratejik ve düzenleyici gelişmelerin ortasında şirketin finansal görünümünün yeniden değerlendirildiğini gösteriyor.
Düzenleyici Ortamda Stratejik Yeniden Yönlendirme
AstraZeneca yakın zamanda Birleşik Krallık'taki büyük yatırımlarını azalttı veya askıya aldı; buna Cambridge'deki araştırma tesisinin planlanan 200 milyon sterlinlik genişletilmesi ve Liverpool'daki aşı tesisinin 450 milyon sterlinlik yenilenmesi de dahildir. Bu kararlar, İngiltere hükümetiyle ilaç fiyatlandırması ve azaltılmış mali destek konusunda devam eden anlaşmazlıkların ardından geldi ve ilaç firmalarının İngiltere'deki taahhütlerini yeniden değerlendirmeleri gibi daha geniş bir eğilime katkıda bulundu.
Tam tersine, şirket toplam satışlarının neredeyse yarısını oluşturan Amerika Birleşik Devletleri pazarına odaklanmayı yoğunlaştırıyor. ABD hükümetinin ilaç yatırımları konusundaki artan baskısı altında, AstraZeneca, 2030 yılına kadar ABD'de 50 milyar dolarlık önemli bir yatırım yapma planlarını açıkladı. Bu stratejik pivot, potansiyel tarifelerin etkisini azaltmak ve önemli bir pazardaki varlığını sağlamlaştırmak için bir önlem olarak görülüyor. Şirket ayrıca, genel merkezinin ve birincil listelemesinin İngiltere'de kalacağını belirtmesine rağmen, New York listelemesini birincil Londra listelemesiyle eşleştirmeyi hedefliyor. Şirketin uzun süredir görev yapan CEO'su Sir Pascal Soriot, İngiltere'nin düzenleyici ortamı ve bazı yenilikçi ilaçları reddetmesi konusundaki hayal kırıklığını açıkça dile getirdi.
Piyasanın Değerleme Tutarsızlıkları
Son hisse rallisi, AstraZeneca'nın gerçek değerlemesi etrafındaki tartışmaları yoğunlaştırdı. Bir İskontolu Nakit Akışı (DCF) analizi, şirketin içsel değerini hisse başına 239,10 dolar olarak öngörüyor ve mevcut piyasa fiyatına göre potansiyel %46,5'lik bir iskonto olduğunu gösteriyor, bu da hissenin önemli ölçüde düşük değerli olabileceğini düşündürüyor. Ancak, diğer değerleme metrikleri daha karmaşık bir tablo sunuyor. Şirketin mevcut Fiyat/Kazanç (F/K) oranı 32,1x, büyüme ve risk faktörlerini içeren Simply Wall St'nin tescilli 'Adil Oranı' olan 33,3x ile yakından uyumlu olup, bu özel metriğe göre adil bir değerleme olduğunu gösteriyor. Tersine, sektördeki emsalleriyle karşılaştırıldığında, AstraZeneca'nın F/K oranı, emsal ortalaması olan 16,3x'e göre pahalı görünüyor. Benzer şekilde, 18x-20x (veya başka bir hesaba göre 15,20x) arasında tahmin edilen ileri F/K oranı, Pfizer (~8,3x) ve Novartis (~12,7x)'i aşıyor. Bu arada, Faaliyet Kârı, Vergi, Amortisman ve İskonto Öncesi Kurumsal Değer (EV/EBITDA) 9,45 olup, beş yıllık ortalaması olan 12,19'un altında, ancak hala Pfizer'ın 7,47'sini geride bırakırken Novartis'in 11,16'sının gerisinde kalıyor.
Boru Hattı Gücü ve Büyüme Yörüngesi
AstraZeneca'nın uzun vadeli büyüme beklentileri, sağlam bir araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) boru hattı ve net bir stratejik vizyon tarafından desteklenmeye devam ediyor. Şirketin Ar-Ge stratejisi, antikor-ilaç konjugatları (ADC'ler), radyokonjugatlar ve gen tedavisi dahil olmak üzere dönüştürücü tedavilere odaklanmaktadır. 2030 yılına kadar 20 yeni ilaç piyasaya sürmeyi hedeflemekte olup, 196 Ar-Ge programı ve geç aşama geliştirmede 19 yeni moleküler varlık (NME) tarafından desteklenmektedir. Özellikle, bu NME'lerin yedisinin 2025'te Faz III okumaları olması bekleniyor.
Onkoloji, toplam gelirin %43'ünü oluşturan şirketin gelirinin temel taşı olmaya devam ediyor ve Tagrisso, Imfinzi ve Enhertu gibi amiral gemisi ilaçlar 2030'lara kadar uzanan patentlerle korunuyor. AstraZeneca ayrıca obezite tedavileri ve gen tedavisi gibi yüksek büyüme alanlarına da çeşitleniyor. Yönetim, yaklaşık %35'lik bir faaliyet kar marjı elde etme hedefini ve 2030 yılına kadar 80 milyar dolarlık iddialı bir gelir hedefini yineledi; Goldman Sachs bu hedefi artan bir netlikle görüyor.
Görünüm ve Düzenleyici Rüzgarlar
Olumlu ivmeye rağmen, AstraZeneca karmaşık bir düzenleyici ortamda ilerlemeye devam ediyor. Yeni ABD tarifeleri ve Medicare ilaç fiyatlandırması ile ilgili devam eden siyasi konuşmalar bir belirsizlik unsuru getiriyor. Goldman Sachs analistleri, potansiyel ilaç tarifelerinin etkisinin sınırlı olacağını öne sürse de, bunların transfer fiyatlarına göre hesaplandığı ve şirketin tedarik zincirini ayırma çabaları göz önüne alındığında, Enflasyon Azaltma Yasası (IRA)'nın ve Medicare Part D planının yeniden tasarımının 2025'te toplam gelirde 'birkaç yüzde puanı' kadar etki etmesi bekleniyor. Şirket ayrıca inovasyona olan bağlılığını da vurguladı ve yönetimi, daha yüksek ilaç fiyatlarını desteklemek için Avrupa ülkelerinde sağlık bütçelerinin artırılmasını savundu. Bu politika alanlarındaki gelecekteki gelişmeler, AstraZeneca'nın önümüzdeki çeyreklerdeki gidişatını şekillendirmek için kritik olacaktır.
kaynak:[1] AstraZeneca Hisseleri %14 Arttı, Yatırım Duraklaması Yeni Değerleme Tartışmasını Tetikledi (https://finance.yahoo.com/news/astrazeneca-sh ...)[2] Piyasa Yorumu: 7 Ekim 2025 Haftası - Walker Crips (https://vertexaisearch.cloud.google.com/groun ...)[3] AstraZeneca, ABD'deki listelemesini 'Londra için bir darbe' olarak yükseltiyor - The Guardian (https://vertexaisearch.cloud.google.com/groun ...)