Ngành công nghệ đối mặt với đánh giá lại giữa những lo ngại về định giá AI

Thị trường điều chỉnh lại sau mức cao kỷ lục

Thị trường chứng khoán Hoa Kỳ đã chứng kiến một sự điều chỉnh đáng chú ý vào khoảng ngày 9 tháng 10 năm 2025, khi Nasdaq Composite rút lui khỏi mức cao kỷ lục gần đây, báo hiệu sự thay đổi trong tâm lý nhà đầu tư. Sau khi đạt mức đóng cửa cao nhất mọi thời đại là 23.043,38 vào ngày 8 tháng 10 năm 2025, và đỉnh điểm trong phiên là 23.062,62 vào ngày 9 tháng 10 năm 2025, chỉ số này đã giảm khoảng 0,3%. Tương tự, S&P 500 cũng giảm 0,3% trong cùng ngày. Sự sụt giảm này diễn ra trong bối cảnh những lo ngại ngày càng tăng về tính bền vững của các định giá được thúc đẩy bởi Trí tuệ nhân tạo (AI) và kỳ vọng giảm lãi suất tích cực của Cục Dự trữ Liên bang đang nguội dần, thúc đẩy một cuộc đánh giá lại rộng hơn trên toàn ngành công nghệ.

Chi tiết sự kiện: Câu chuyện về AI bị xem xét kỹ lưỡng

Các động thái thị trường gần đây nhấn mạnh một sự thay đổi đang diễn ra từ tâm lý nhà đầu tư lạc quan cao độ đã thúc đẩy phần lớn lợi nhuận cổ phiếu trong ba năm qua. Các ngân hàng trung ương và các tổ chức tài chính hàng đầu ngày càng xem xét kỹ lưỡng câu chuyện về AI, vốn là động lực chính đằng sau một phần đáng kể hiệu suất thị trường. Ngân hàng Anh (BoE), thông qua Ủy ban Chính sách Tài chính (FPC) vào tháng 10 năm 2025, đã đưa ra những cảnh báo rõ ràng về nguy cơ gia tăng của một "sự điều chỉnh thị trường mạnh". FPC lưu ý rằng "các định giá thị trường cổ phiếu dường như đã bị kéo dài quá mức, đặc biệt đối với các công ty công nghệ tập trung vào trí tuệ nhân tạo", khiến thị trường dễ bị tổn thương "nếu những kỳ vọng xung quanh tác động của AI trở nên kém lạc quan hơn".

Thêm vào những lo ngại này là các báo cáo về "các giao dịch luân chuyển" trong hệ sinh thái AI. Các giao dịch liên quan đến OpenAI, Nvidia Corporation (NVDA), Advanced Micro Devices (AMD) và Oracle Corporation (ORCL), có thể lên tới 1 nghìn tỷ USD, đã đặt ra những câu hỏi đáng kể về định giá. Ví dụ, OpenAI đã cam kết chi tiêu đáng kể cho chip của Nvidia và AMD, đồng thời tham gia vào các khoản đầu tư chéo. Nvidia cũng đã đầu tư vào các nhà cung cấp dịch vụ đám mây như Nebius (NBIS) và CoreWeave (CRWV), những người mua chip của họ, và có một thỏa thuận với CoreWeave để mua công suất tính toán không sử dụng của họ đến năm 2032. Các nhà phê bình cho rằng những sắp xếp này có thể thổi phồng nhu cầu AI cảm nhận được và trợ cấp cho việc xây dựng, so sánh nó với kỷ nguyên bong bóng Dotcom. Hơn nữa, nghiên cứu từ Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) chỉ ra rằng 95% các tổ chức đang nhận được lợi nhuận bằng 0 từ các khoản đầu tư AI tạo sinh của họ, làm tăng thêm những nghi ngờ về lời hứa kinh tế tức thì của công nghệ.

Phân tích phản ứng thị trường: Các áp lực hội tụ

Sự chao đảo gần đây của thị trường phản ánh sự kết hợp của nhiều yếu tố ngoài những lo ngại về định giá AI. Kỳ vọng giảm lãi suất tích cực của Cục Dự trữ Liên bang đang nguội dần, sau khi dự đoán trước đó về một số lần cắt giảm vào cuối năm 2025, đã góp phần tạo ra một triển vọng chính sách tiền tệ kém thích ứng hơn. Ngoài ra, việc chính phủ Hoa Kỳ đóng cửa liên tục đã trì hoãn việc công bố dữ liệu kinh tế quan trọng, càng làm tăng thêm sự không chắc chắn cho thị trường. Ngân hàng Anh cũng nhấn mạnh khả năng bất ổn tài chính rộng lớn hơn nếu sự can thiệp chính trị ảnh hưởng đến sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang, cảnh báo rằng một kịch bản như vậy "có thể dẫn đến việc định giá lại mạnh các tài sản bằng đô la Mỹ, bao gồm cả ở các thị trường nợ chủ quyền của Hoa Kỳ, với khả năng tăng biến động, phí bảo hiểm rủi ro và các tác động lan tỏa toàn cầu." Môi trường này đang khiến các nhà đầu tư điều chỉnh lại trọng tâm của họ từ "tăng trưởng bằng mọi giá" sang lợi nhuận và dòng tiền mạnh mẽ.

Bối cảnh rộng hơn và hàm ý: Tiếng vọng của sự định giá quá cao lịch sử

Các điều kiện thị trường hiện tại cho thấy rõ ràng các dấu hiệu định giá quá cao, đặc biệt trong các lĩnh vực được thúc đẩy bởi sự nhiệt tình của AI. "Chỉ số Buffett", so sánh tổng giá trị thị trường chứng khoán Hoa Kỳ với GDP, đứng ở mức đáng báo động là 220% vào tháng 10 năm 2025, một mức mà Warren Buffett gọi là "cực đoan lịch sử" ngụ ý các điều kiện "định giá quá cao đáng kể". Tương tự, tỷ lệ Shiller P/E (CAPE Ratio) và tỷ lệ P/E truyền thống đang ở mức cao lịch sử, với tỷ lệ giá trên thu nhập dự kiến trên cổ phiếu Hoa Kỳ gần đạt đỉnh bong bóng Dotcom là 26 lần. S&P 500 đang giao dịch ở mức kỷ lục 188% so với GDP của Hoa Kỳ, vượt qua các đỉnh trước đó, trong khi Nasdaq 100 (NDX) và FTSE 100 (UKX) cũng ở mức cao kỷ lục. Sự tập trung của cải thị trường cũng là một yếu tố đáng chú ý, với 7 cổ phiếu "Magnificent 7", bao gồm Nvidia Corporation (NVDA), Microsoft Corporation (MSFT) và Amazon.com, Inc. (AMZN), hiện chiếm khoảng 30% tổng giá trị của S&P 500, mức cao nhất trong hơn nửa thế kỷ qua. Goldman Sachs, trong khi phần lớn bác bỏ kịch bản "bong bóng" tức thì do lợi nhuận công nghệ cơ bản mạnh mẽ, xác định các xu hướng mới nổi như phát hành nợ của các công ty công nghệ lớn ngày càng tăng khi dự trữ tiền mặt giảm dần và sự gia tăng IPO tận dụng cơn sốt AI (với mức phí bảo hiểm trung bình 30% vào ngày đầu tiên), điều này có thể báo hiệu một sự chuyển đổi sang các điều kiện giống bong bóng.

Bình luận của chuyên gia: Cảnh báo từ các cơ quan tài chính

Các cơ quan tài chính đã đưa ra những cảnh báo rõ ràng về rủi ro. FPC của Ngân hàng Anh đã tuyên bố rõ ràng:

"Nguy cơ điều chỉnh thị trường mạnh đã tăng lên." "Theo một số thước đo, định giá thị trường cổ phiếu dường như đã bị kéo dài quá mức, đặc biệt đối với các công ty công nghệ tập trung vào trí tuệ nhân tạo. Điều này… khiến thị trường cổ phiếu đặc biệt dễ bị tổn thương nếu những kỳ vọng xung quanh tác động của AI trở nên kém lạc quan hơn."

Trong khi một số nhà phân tích từ Bank of America và Goldman Sachs duy trì rằng đầu tư AI hiện tại chủ yếu được tài trợ bởi các doanh nghiệp công nghệ có lợi nhuận cao với bảng cân đối kế toán mạnh mẽ, sự đồng thuận giữa các ngân hàng trung ương cho thấy sự dễ bị tổn thương ngày càng tăng. Thống đốc Ngân hàng Anh Andrew Bailey cũng bày tỏ lo ngại về khả năng can thiệp chính trị vào sự độc lập của Cục Dự trữ Liên bang, lưu ý rằng một "thay đổi đột ngột hoặc đáng kể trong nhận thức về uy tín của Cục Dự trữ Liên bang có thể dẫn đến việc định giá lại mạnh các tài sản bằng đô la Mỹ, bao gồm cả ở các thị trường nợ chủ quyền của Hoa Kỳ, với khả năng tăng biến động, phí bảo hiểm rủi ro và các tác động lan tỏa toàn cầu."

Nhìn về phía trước: Điều hướng sự không chắc chắn

Những tuần và tháng tới sẽ rất quan trọng để đánh giá quỹ đạo của thị trường và câu chuyện về AI. Các yếu tố chính cần theo dõi bao gồm các thông báo trong tương lai từ Cục Dự trữ Liên bang về lãi suất, việc giải quyết chính phủ Hoa Kỳ đóng cửa, và các báo cáo thu nhập sắp tới từ các công ty công nghệ lớn. Các nhà đầu tư sẽ theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu về lợi nhuận bền vững từ các khoản đầu tư AI và khả năng tài chính của các khoản chi tiêu vốn quy mô lớn do các công ty như OpenAI thực hiện. Sự phát triển của cạnh tranh trong lĩnh vực AI, với các nền tảng như Claude của Anthropic và Gemini của Google thách thức sự thống trị của ChatGPT, cũng sẽ rất quan trọng. Với các điều kiện thị trường hiện tại, đặc trưng bởi các định giá quá cao và sự không chắc chắn gia tăng, các nhà đầu tư được khuyến nghị hết sức thận trọng và ưu tiên phân tích cơ bản hơn các xu hướng đầu cơ, phòng ngừa các rủi ro giảm giá tiềm tàng trong các phân khúc thị trường dựa trên AI tập trung cao độ.